Studium Generale UU Podcast

Wat drijft Poetin?

Van de Russische bemoeienis met de Amerikaanse verkiezingen tot de annexatie van de Krim. Voor het beleid van Poetin hebben Nederlanders meestal geen begrip. Volgens schrijver Pieter Waterdrinker nemen we te weinig moeite om de psyche van de Russische leider te doorgronden. Dat is vreemd, want het nabije lot van Rusland én dus dat van Europa hangt van hem af. Welke historische gebeurtenissen bepalen Poetins houding naar het Westen? En wat kunnen we van hem verwachten? Pieter Waterdrinker wordt geïnterviewd door filosoof prof. dr. Herman Philipse (UU).

Welke rol speelt racisme in Nederland?

Het bestaan van racisme in Nederland is moeilijk te ontkennen. Etnisch profileren door Nederlands politieagenten is een erkend probleem en op de arbeidsmarkt wordt zichtbaar gediscrimineerd. Volgens cultureel antropoloog prof. dr. Gloria Wekker (UU) moeten we naar het verleden kijken om de huidige situatie te begrijpen. Welke sporen heeft 400 jaar kolonialisme in onze samenleving nagelaten? Hoe beïnvloedt dat verleden ons huidige gedrag en denken? En kan een groter bewustzijn van die geschiedenis ons helpen om hedendaags racisme tegen te gaan?

Is Nederlands een moeilijke taal?

Der. Die. Das. Wie heeft er niet eindeloos rijtjes Duits in zijn hoofd gestampt? Het leren van een nieuwe taal kan behoorlijk lastig zijn. Hóé lastig, hangt volgens taalwetenschapper dr. Sterre Leufkens (UU) af van de transparantie van een taal. Wat is dat precies? En welke talen zijn eigenlijk transparant?

De verborgen impact van de kledingindustrie

Wie zich tegenwoordig modieus wil kleden, hoeft niet diep in de buidel te tasten. Maar we weten inmiddels ook dat een shirt van 3 euro zelden goed is voor mens en milieu. Kledingfabrieken buiten hun medewerkers uit, en voor de textielproductie worden gigantische hoeveelheden water gebruikt. SOMO-onderzoeker Martje Theuws deed onderzoek in de kledingfabrieken van Myanmar en vertelt over de verborgen impact van je spijkerbroek. Wat is er mis met de fashion-industrie?

De macht van het grote geld

Duurzame ontwikkeling staat definitief op de politieke agenda. Toch staat niet iedereen te springen om een steentje bij te dragen. Multinationals en banken gaan nog altijd liever voor snelle winst dan duurzame ontwikkeling. Vaak met inzet van óns geld. Hoe gaan we dit veranderen? Hoeveel macht heeft het ‘grote geld’? En is duurzame ontwikkeling eigenlijk wel haalbaar zonder hervorming van de financiële sector? SOMO-onderzoeker Myriam Vander Stichele werpt een kritische blik op het huidige kapitalistische systeem.

Bestaat de ziel?

Voor de ziel bestaat geen 'hard' wetenschappelijk bewijs. Niemand heeft haar ooit gelokaliseerd. Waarom is de ziel dan toch nog springlevend in onze ervaring? Prof. dr. Carlo Leget is hoogleraar Zorgethiek aan de UvH waar hij thema’s als hoop, aandacht en kwetsbaarheid onderzoekt. Tijdens het Betweter Festival gaf hij antwoord op de vraag: is de ziel feit of fictie?

Is een universeel basisinkomen realistisch?

Stel je voor: een wereld waarin we allemaal een maandelijks inkomen krijgen, zonder ervoor te hoeven werken. Dat is het idee van het universeel basisinkomen. Het zou ons meer vrijheid geven en helpen bij armoedebestrijding. Historicus en journalist Rutger Bregman voert al jaren campagne voor het idee. Filosoof en econoom professor Ingrid Robeyns twijfelt over de haalbaarheid ervan. Gratis geld voor iedereen: hoe realistisch is dat eigenlijk?